انتقاد دوست یا قربان‌صدقه رفتن غریبه ها: کدام‌یک مفیدتر است؟

میترا سهیلی: آیا قربان‌صدقه‌های غریبه‌ها جای انتقاد صادقانه‌ی دوستان را می‌گیرد؟

🔹دوست صمیمی که ما را می‌شناسد، معمولاً از سر دلسوزی و به قصد کمک به رشد ما انتقاد می‌کند. او نیت خیر دارد، حتی اگر کلامش تند یا صریح باشد.

غریبه‌ها اما اغلب از روی ادب اجتماعی یا قضاوت سطحی صحبت می‌کنند؛ تحسین‌هایشان ممکن است واقعی باشد، اما عمق شناختی پشت آن نیست.

🔹تحسین غریبه می‌تواند به طور موقت روحیه ما را بالا ببرد، اما اثر آن زودگذر است. در مقابل، انتقاد سازنده‌ی یک دوست اگر درست بیان شود می‌تواند باعث رشد درونی، اصلاح رفتار و حتی موفقیت‌های بلندمدت شود، گرچه ممکن است ابتدا ناراحت‌کننده باشد.

🔹در انتقاد دوست، اعتماد و شناخت متقابل نقش اساسی دارد. چون می‌دانیم که او ما را می‌شناسد، حرفش را جدی‌تر می‌گیریم. اما غریبه‌ها اطلاعات محدودی از ما دارند، پس نمی‌توانند بازخورد دقیقی بدهند.

🔹وابسته شدن به تایید غریبه‌ها، ما را وارد چرخه‌ای از تأییدطلبی می‌کند. در این حالت، رفتار و حتی شخصیت خود را طوری تنظیم می‌کنیم که مورد پسند دیگران باشیم، نه آن‌طور که واقعا هستیم. این مسئله می‌تواند به کاهش اعتماد به نفس واقعی منجر شود.

🔹نکته مهم این است که همه انتقادها مفید نیستند و همه تعریف‌ها هم مضر نیستند. آن‌چه اهمیت دارد، نیت پشت حرف و شناخت گوینده از ماست. اگر دوستی از سر دلسوزی حرفی می‌زند، ارزش گوش دادن دارد، حتی اگر تلخ باشد.

🔹در دنیای پر زرق‌وبرق امروز که تحسین‌های مجازی و تعارف‌های سطحی زیادند، شاید صداقت یک دوست در قالب انتقاد سازنده، ارزشمندترین دارایی ما باشد.

شاید بهتر است قربان‌صدقه‌های غریبه را با لبخند بپذیریم، اما برای رشد واقعی، به صدای دوستان دلسوز گوش دهیم.

بانگ بوشهر